Жаңа Салық кодексі: Негізгі өзгерістер

Мәжілісте жаңа Салық кодекстін таныстырған Премьер-министрдің орынбасары – Ұлттық экономика министрі Серік Жұманғарин қандай өзгерістер болатынын атады.

Назарларыңызға салыққа қатысты ең маңызды өзгерістерді ұсынамыз.

Жаңа Салық кодексінің негізгі ұсыныстары:

ҚҚС (Қосылған құн салығы):
• Негізгі мөлшерлеме – 16%.
• Шегі – 40 млн теңге.
• Әлеуметтік маңызы бар азық-түлік, кітаптар, археология саласы – ҚҚС-тан босатылады.
• Дәрі-дәрмек пен ақылы медициналық қызметтер үшін ҚҚС 10% болады.

Корпоративтік табыс салығы (КТС):
• Негізгі мөлшерлеме – 20%.
• Банк және ойын секторы үшін – 25%.
• Қаржы лизингі мен әлеуметтік салада – 10%-ға дейін кезең-кезеңімен өседі.
• Ауыл шаруашылығы – 3%.
• Әлеуметтік сала – 2026 жылдан бастап 5%, 2027 жылдан бастап 10%.
• Өңдеу өнеркәсібі – 20%.

Салықтар мен төлемдерді оңтайландыру:
• Салықтар саны 12-ден 11-ге қысқарады.
• 2 төлем алынып тасталады, 3 төлем біріктіріледі.
• Алымдардың 6 түрі, мемлекеттік баждың 5 түрі қысқартылады.
• Салықтық жеңілдіктер қайта қаралады:
• 3,4 трлн теңге сомасындағы 453 норма жеңілдік деп танылды.
• 1,3 трлн теңге сомасындағы 128 жеңілдік алынып тасталмақ.

Сараланған салық жүйесі:
• Жоғары табысы бар азаматтарға – прогрессивті ЖТС:
• Жылдық табысы 8500 АЕК-тен асатындарға – 15% мөлшерлеме.
• Қымбат мүлік, көлік, яхта, ұшақ, алкоголь мен сигараға – «сән-салтанат» салығы мен акциздер.
• Энергетикалық сусындарға да акциз енгізіледі.

Арнаулы салық режимдері (АСР):
• АСР саны 7-ден 3-ке қысқарады:
1. Өзін-өзі жұмыспен қамтығандарға арналған режим.
2. Оңайлатылған декларация негізіндегі режим.
3. Шаруа/фермер қожалықтарына арналған режим.
• Оңайлатылған режимнің:
• Кіріс лимиті – 600 мың АЕК.
• Мөлшерлеме – 4% (мәслихаттар 2%-ға дейін төмендете алады).
• Қызметкерлер санына шектеу жоқ.
• Тек B2C операцияларына рұқсат.

Инвесторлар үшін ынталандыру:
• Барлау, құрылыс, жабдыққа кеткен шығындарға – 100% шегерім.
• Рентабельділігі төмен кен орындарына – 5 жылға нөлдік салық.
• Салықтан үнемделген қаражат – инвестиция мен өңірлік дамуға бағытталады (дивидендке тыйым).

Салық әкімшілендіру:
• Салықтық жазалау азайтылады.
• Сервистік модель енгізіледі.
• Есептілік 30%-ға қысқарады.
• Камералық бақылау – ескерту сипатында болады.
• Кәсіпорынның салық жүктемесі төмен болса – тексеру жүргізілмейді.

Болжамды нәтиже:
• Жыл сайын 4-5 трлн теңге қосымша түсім.
• Ұлттық қорға тәуелділік азаяды.
• Қысқа мерзімде 2,5-3% инфляциялық әсер болуы мүмкін.

Еске сала кетейік, ақылы медициналық қызметтерге қанша салық салынатыны туралы осыған дейін жаздық.

«Сән-салтанат салығы» деп аталатын тауарлардың жекелеген санаттарына жоғары салық салу туралы да айтылды. ҚҚС мөлшері қанша болатыны да белгілі болды.

Ал үй жанындағы дүкендер салық төлемейтін болды.