Алматы облысы – қарқынды дамып келе жатқан ірі өндірістік өңір.

Өндіріс орындарының кең көлемде дамуы үшін түрлі салада мықты, кәсіби мамандар қажет. Биылғы Жұмысшы мамандықтар жылы аясындағы атқарылар мақсатты жұмыстар осы мәселені шешуге ықпал етері сөзсіз.

Алматы облысында 40 техникалық және кәсіптік білім беретін мекеме бар, оның 22 мемлекеттік, 18-і жекеменшік.

Бүгінде облыс колледждерінде жұмысшы мамандықтарымен қатар білім, медицина, мәдениет, өнер, заңгерлік және құқықтық бағытта 54 мамандық 98 біліктілік бойынша кәсіптік білім берілуде.

2024-2025 оқу жылында 21413 студент білім алуда оның 11116 – сы мемлекеттік, 10297 — жекеменшік.

Мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша 11893 (51%) студент оқиды оның, 9715-і мемлекеттік, 2178-і жекеменшік.

Өңірдің маман қажеттілігіне сәйкес түлектердің жұмысқа орналасу көрсеткіші артуда, 2022 жылы — 81,3%, 2023 жылы — 82,3%, 2024 жылы — 81,3%.

2023-2024 оқу жылына техникалық және кәсіптік   білім беретін оқу орындарына Жастарды тегін кәсіптік білім берумен қамтамасыз                ету мақсатында колледждерге мемлекеттік білім беру тапсырысы негізінде 4360 адам қабылданды, оның 3050-і жергілікті және                        1310-ы республикалық бюджет есебінен «Білімді ұлт» сапалы білім беру» ұлттық жобасы шеңберінде.

Ал биылғы 2024-2025 оқу жылына колледждерге жалпы 5712 студент қабылданды, мемлекеттік білім беру тапсырысы негізінде 4750 адам, 3050-і жергілікті, 1700-і республикалық бюджеттен қабылданып, мемлекеттік тапсырыс 390 студентке артты (орындалуы – 83,3%, 2023-2024 оқу жылында — 4360 студент, өсім – 10%).

Оның ішінде жұмысшы мамандығына 15 мамандық, 19 біліктілік бойынша 2735 (57,6%), 2023-2024 оқу жылы  2705 қабылданды (56,9%), өсім – 0,7 %, 2015-і орта буын мамандықтары.

Биылғы оқу жылын колледждерді бітіруші түлектер саны 5952, 3648-і (61,3%) мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша, оның жұмысшы мамандықтары бойынша аяқтағаны 2043 адам, жұмысқа орналасқаны 1580 (77,3%).

 — Мемлекет басшысының тапсырмасына сәйкес ағымдағы жылдың желтоқсан айында Алматы облысы бойынша Жұмысшы мамандықтар жылын өткізу бойынша іс-шаралар жоспары бекітілді.

Жоспарға сәйкес облыста Жұмысшы мамандықтар жылының басталуы осы қаңтар айында салтанатты шарамен ашылады.

Жыл ішінде жұмысшы мамандықтары бар адамдар жиі жиналатын Қоғамдық орындарда «Еңбек адамы» айдарымен насихаттау жұмыстары жүргізіледі.

Кәсіпорындар өтінімдері бойынша мақсатты даярлық                             курстарына 300 адам қабылданды. 2023 жылы 200 студент                      болған, 2024 жылы 100 адамға (50%) артты.

Бүгінде облыста жүргізілген сауалнама нәтижесінде 2024 жылға еңбек ресурстарына қажеттілік 7724 адам анықталды. Электрондық еңбек биржасының порталына орналастырылған жұмыс күшіне қажеттілік 1729 бос орынды құрайды. Педагогтар, медбикелер, дәрігерлер, жүргізуші, тасымалдаушылар, сауда өкілдері, кассирлер, автослесарлар, машинистер, электриктер, электр газбен дәнекерлеушілер, қосалқы жұмысшылар. 2024 жылы жұмыс берушілердің Электрондық еңбек биржасы арқылы 24838 адамға қажеттілік жабылды.

2025 жылы кәсіпорындардың сұраныстарына сәйкес (зауыттар, фабрикалар, басқа да өндірістер)  700 адам жұмысшы мамандықтар бойынша оқытылады оның 600-і оқу ұйымдарында, 100-і жұмыс берушілерде жұмыс орнында. Бұл мақсатқа 320,4 млн. теңге қарастырылған.

Жоспарға сәйкес жұмысшы мамандықтарының кәсіби шеберліктерін арттыру мақсатында «TaiQAZAN» І халықаралық форумы, «Автосервис мамандарының фундаменталды дағдылары»  конкурсы, республикалық, облыстық деңгейдегі семинарлар және Қазақстан Республикасы колледждерінің «ТОП 100 студенті» жобасы, «НаурызFest», «MamandyqFest», «Жасанды интеллектті білім беру процесіне енгізу: өзектілігі, мүмкіндіктері және іс-әрекет алгоритмі», «Еңбек жолы», «WorldSkills Qonaev — 2025» фестивалі, т.б. көлемді шаралар өткізу жоспарланды.

 

— Жоспарға сәйкес жыл ішінде Жаңа мамандықтар атласын даярлау, колледждердің материалдық-техникалық базасын жабдықтау, өңірге қажетті жаңа мамандықтар ашу жұмыстары жүргізіледі. Бұл мақсатқа бюджеттен 6 млрд. теңге көлемінде қаражат қарастырылатын болады.

2024 жылы 4 мемлекеттік колледжде бейіндеу жұмыстары жүргізілді.

2025 жылы «Жұмысшы мамандықтар жылы» аясында тағы 2 колледжде бейіндеу жұмысы жүргізіледі.

Қонаев қаласында техникалық бағытта құрылыс саласының мамандарын даярлайтын 600 орындық жатақханасымен 1250 орындық колледж салынады. Бүгінгі күнге жатақхананың Эскиздік жобасы дайындалып, жобалық-сметалық құжаттамасы әзірленуде.

Сонымен қатар 2025, 2027 жылдар аралығында 11 колледждің метариалдық-техникалық базалары нығайтылатын болады.

Алдағы уақытта еңбек нарығындағы сұраныстарға сәйкес, «Гидротехникалық мелиорация», «Лифт шаруашылығы және эскалаторлар», «Қашықтан басқарылатын авиациялық жүйе», «Аяқ киім жинаушы», «Жиhаз өндірісі» мамандықтарын ашу жоспарлануда.

• Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылдың 7 ақпандағы №116 Қаулысымен бекітілген Мемлекеттік стипендияларды тағайындау, төлеу ережелеріне сәйкес кәсіптік-техникалық білім беру ұйымдарында жұмысшы мамандықтары бойынша білім алушылар кепілді шәкіртақы алады.  2024 жылдың қыркүйегінде стипендия мөлшері 50% өсіп, орта буын мамандықтары бойынша стипендия 20948 теңгеден 41896 теңгеге дейін, жұмыс мамандықтары бойынша 21787 теңгеден 43574 теңгеге дейін ұлғайды. Жұмысшы мамандықтары бойынша білім алушылар толық ыстық тамақпен қамтамасыз етілген. Оқу орындарына қабылдау конкурстарында әлеуметтік осал топтар санатындағы үміткерлерге жеңілдіктер қарастырылған.

Сонымен қатар, 2024 жылы жалпы құны 6,0 млрд.теңгені құрайтын 711 орындық 4 жатақхананың құрылысы басталды. Олар, Есік гуманитарлық-экономикалық колледжіне 200, Талғар агробизнес және менеджмент колледжінің студенттеріне арнап 111, Алматы облысының қызмет көрсету және тамақтандыру саласындағы инновациялық технологиялар колледжіне 200, Талғар политехникалық колледжіне 200 орындық жатақханалар салынуда.